Turbulencat në ajër të pastër, të cilat mund të shfaqen papritur dhe në raste ekstreme të dëmtojnë aeroplanët dhe të lëndojnë pasagjerët, është zbuluar se janë rritur në rajone të ndryshme në mbarë botën.
Në Atlantikun e Veriut një nga rrugët më të ngarkuara në botë - kohëzgjatja totale vjetore e turbulencave të rënda u rrit me 55% nga 17.7 orë në 1979 në 27.4 orë në 2020.
Turbulenca e moderuar u rrit me 37% nga 70.0 në 96.1 orë, dhe turbulenca e lehtë u rrit me 17% nga 466.5 në 546.8 orë.
Studiuesit nga Universiteti i Reading, thanë se kjo ishte parashikuar të rritet me ndryshimin e klimës, por se studimi i tyre ofron prova të forta se po ndodh tashmë.
Ajri më i ngrohtë nga emetimet e CO2 po rrit prerjen e erës në rrjedhat e avionëve kur era ndryshon papritur shpejtësinë ose drejtimin në një zonë të vogël.
Shkencëtarët thanë se turbulencat në ajër të pastër tashmë po u kushtojnë kompanive ajrore qindra milionë në vit, por nevojiten më shumë investime për të parashikuar dhe zbuluar fenomenin e padukshëm.
“Pas një dekade kërkimi që tregon se ndryshimi i klimës do të rrisë turbulencat në ajër të pastër në të ardhmen, ne tani kemi prova që sugjerojnë se rritja tashmë ka filluar”, tha profesori Paul Williams, një shkencëtar atmosferik që ishte bashkëautor i studimit.
"Ne duhet të investojmë në sistemet e përmirësuara të parashikimit dhe zbulimit të turbulencave, për të parandaluar që ajri më i ashpër të shndërrohet në fluturime më të trazuara në dekadat e ardhshme."
Studiuesi i doktoraturës, Mark Prosser, tha: “Turbulencat i bëjnë fluturimet efrikshme dhe herë pas here mund të jenë të rrezikshme.
Linjat ajrore do të duhet të fillojnë të mendojnë se si do të menaxhojnë turbulencat e shtuara, pasi i kushton industrisë 150-500 milionë dollarë (121-483 milionë £) në vit vetëm në SHBA.
"Çdo minutë shtesë e shpenzuar duke udhëtuar nëpër turbulenca rrit konsumimin e avionit, si dhe rrezikun e lëndimeve për pasagjerët dhe stjuardesat."
Studimi, i botuar në revistën Geophysical Research Letters, zbuloi se SHBA dhe Atlantiku i Veriut kanë parë rritjen më të madhe të turbulencës, megjithëse u rrit ndjeshëm edhe në rrugët e ngarkuara të fluturimeve nëpër Evropë, Lindjen e Mesme dhe Atlantikun e Jugut.